● Ślub to zazwyczaj dwie odrębne uroczystości. Pierwsza, najważniejsza to liturgia w kościele, msza święta połączona z zawarciem sakramentu małżeństwa; druga to, wesele w domu weselnym lub uroczysty obiad dla rodziny i najbliższych przyjaciół.
Niestety, w ciągu ostatnich kilkunastu lat można zaobserwować niepokojące symptomy mylenia obu tych ceremonii, ściślej: mieszania się sacrum z profanum. W kościele nie można przecież, ot tak, po prostu, wykonać sobie świeckiej piosenki (często nawet tematycznie nie związanej z sakramentem małżeństwa czy Mszą świętą), ulubionego „kawałka” z muzyki filmowej Państwa Młodych, albo „Barki” czy innej piosenki, którą życzyliby sobie narzeczeni. Przy całym szacunku dla Młodej Pary, nie jest i nigdy nie będzie możliwe „zrobienie” sobie z liturgii ślubnej tzw. „koncertu życzeń”. Nie tylko samo sacrum kościoła jako miejsca jest ograniczeniem, ale także świadomość, że muzyka filmowa czy rozrywkowa, albo piosenki pozbawione często jakiejkolwiek sensownej treści i formy nie mogą znaleźć miejsca podczas tych doniosłych uroczystości. / więcej >>> /
SACRUM CZY PROFANUM
- Śpiew i muzyka
Poza organami wolno używać w liturgii innych instrumentów z wyjątkiem tych, które są zbyt hałaśliwe lub wprost przeznaczone do wykonywania współczesnej muzyki rozrywkowej. Wyłącza się z użytku liturgicznego, zgodnie z tradycją, takie instrumenty, jak fortepian, akordeon, mandolina, gitara elektryczna, perkusja, wibrafon itp. Muzyka w czasie sprawowania czynności liturgicznych winna być wykonywana „na żywo”, dlatego nie wolno zastępować śpiewu zgromadzonych lub gry na instrumentach muzyką odtwarzaną za pomocą aparatów, np. magnetofonu, adapteru, radia itp.
W nauczaniu soborowym zaznaczono, że muzyka, a zwłaszczaśpiew kościelny związany ze słowami, jest nieodzowną oraz integralną częścią uroczystej liturgii. Dokument zatwierdzony na 377 Zebraniu Plenarnym KEP odwołuje się do Instrukcji Musicam sacram Świętej Kongregacji Obrzędów sprzed 50 lat oraz do jej odpowiednika na gruncie polskim – Instrukcji Episkopatu Polski o muzyce liturgicznej po Soborze Watykańskim II z 1979 roku, które szczegółowo omówiły wskazania soborowej konstytucji o liturgii świętej Sacrosanctum Concilium / czytaj >>> / Soboru Watykańskiego II.
Instrukcja nawiązuje też do innych dokumentów Stolicy Apostolskiej poświęconych liturgii i przypomina zapisane w nich normy, które powinny być realizowane w życiu liturgicznym.
Czytaj: Instrukcja Konferencji Episkopatu Polski o muzyce kościelnej
Wykonywane śpiewy powinny być dostosowane do liturgii sakramentu małżeństwa i wyrażać też wiarę Kościoła odnośnie do tajemnicy tegoż związku. Obrzędy polecają zwrócić uwagę na psalm responsoryjny w Liturgii Słowa, który winien być śpiewany, a nie recytowany. Instrumentalno-wokalne utwory religijne (dopuszczalne według norm ogólnych) mogą być wykonywane przed rozpoczęciem celebry ślubnej lub po jej zakończeniu.
- Liturgia, nie show – oprawa i zwyczaje
Potrzeba bardziej wnikliwego spojrzenia na problemy związane z muzyką w Kościele w Polsce wynika z przemian społecznych i kulturowych oraz postępującej sekularyzacji życia. Która do kościołów i w ich obręb wprowadziła nie tylko świeckie piosenki oraz muzykę rozrywkową, lecz także ryż, konfetti, balon,y gołębie, a nawet fajerwerki, petardy i drony. Okazuje się bowiem, iż pomysłowość, aby liturgię zamienić w show – szczególnie, gdy komercja zwycięża z rozsądkiem – nie zna granic. Ten sam problem dotyczy wystroju kościoła, który musi odpowiadać pewnym rygorom, a więc nie może być dowolną dekoracją.
Natomiast amerykanizacja, polegająca na przyswajaniu norm, zachowań, obyczajów i wytworów sztuki kojarzonych ze Stanami Zjednoczonymi Ameryki, jak również okcydentalizacja, czyli przyjmowanie wzorców kultury krajów cywilizacji zachodniej i powszechna ich akceptacja – bardzo wielu osobom kościoły nakazuje zamieniać w sale widowiskowe, a słuszny wobec ich zamierzeń sprzeciw duszpasterzy uznają za utrudnienia, a nie wymóg wynikający ze wskazań Kościoła. Tymczasem …
● „Liturgia jest szczytem, do którego zmierza działalność Kościoła, i jednocześnie jest źródłem, z którego wypływa cała jego moc” (Sobór Watykański II, konst. Sacrosanctum Concilium, 10). Jest więc uprzywilejowanym miejscem dla katechezy Ludu Bożego. „Katecheza z natury swej jest związana z całym sprawowaniem liturgii i sakramentów, gdyż właśnie w sakramentach, a zwłaszcza w Eucharystii, Jezus Chrystus najpełniej działa w celu przemiany człowieka” (1074 KKK).
Catechesi tradendae – czytaj więcej >>>
● „Różnorodność liturgiczna może być źródłem wzbogacenia, ale może również wywoływać napięcia i wzajemne niezrozumienie, a nawet schizmy. Jest jasne, że w tej dziedzinie różnorodność nie powinna szkodzić jedności. Może ona wypowiadać się jedynie w ramach wierności wobec wspólnej wiary, wobec znaków sakramentalnych, które Kościół otrzymał od Chrystusa, i wobec wspólnoty hierarchicznej. Adaptacja kulturowa wymaga nawrócenia serca, a jeśli trzeba, także zerwania ze zwyczajami przodków niezgodnymi z wiarą katolicką” (1206 KKK).
Vicesimus quintus annus – czytaj więcej >>>
… wprawdzie Kościół nie zabrania radości, lecz nawet wówczas, gdy ona związana jest z zawieraniem związku małżeńskiego, czyli jest radością głównie narzeczonych, nie można zapominać, że powszechnie nazywany „ślub kościelny” jest liturgią.
Wszak Sobór Watykański II polecił, aby małżeństwo katolickie było zawierane podczas mszy św. – więc tylko słuszny powód szczególnie wtedy, gdyby narzeczeni są ludźmi mało gorliwymi pod względem religijnym lub wręcz obojętnymi; tak samo jak wtedy, gdy małżeństwo zawiera strona katolicka ze stroną niekatolicką (nawet, gdy ochrzczoną) – sakramentalny związek małżeński może być zawierany poza mszą świętą. Jednakże i wtedy pozostaje liturgią.
- Celebrans
Wprawdzie liturgię celebruje całe zgromadzenie, czyli zebrani wokół ołtarza Chrystusowego, to jednak w liturgii Kościoła ważna jest zawsze funkcja przewodniczenia związana z kapłaństwem służebnym, uzdalniającym danego prezbitera do działania „w osobie Chrystusa Głowy”. Więc także dzięki zaangażowaniu kapłana, liturgia powinna się odznaczać dostojną radością.
Szczególnie, że należy również pamiętać, iż za przebieg liturgii odpowiedziany jest celebrans. Stąd tylko ksiądz decyduje o tym, jak będzie przebiegała uroczystość zaślubin sakramentalnych. Natomiast gospodarzem kościoła i terenu go otaczającego jest ks. proboszcz. Dlatego wszelkie zamierzenia osób, które sądzą, iż mogą realizować własny scenariusz przebiegu uroczystości ślubnych – jeżeli nie zostały uzgodnione z księżmi i/lub oni na przedstawione plany nie wyrazili zgody – skazane są na niepowodzenie.
- Organista, fotograf i kamerzysta
Proboszcz i/lub celebrans decydują również o tym czy (?) oraz kto (?) będzie zapewniał oprawę muzyczną liturgii. Jak również czy (?) oraz kto (?) będzie ją fotografował lub filmował. Zatem o tym czy (?) oraz kto (?) w czasie liturgii sakramentu będzie organistą, fotografem, kamerzystą – decydują wyłącznie księża, a nie narzeczeni i/lub ich rodziny.
Trzeba też wiedzieć, że fotograf oraz kamerzysta – aby móc fotografować i/lub filmować liturgię – muszą posiadać zezwolenie władz Kościoła (kurii biskupiej), które zostaje im wydane po odbyciu stosownego kursu i zdaniu egzaminu. Oni też znają instrukcję: Fotografowanie i filmowanie w czasie sprawowania liturgii. / czytaj >>> /
W kościele oraz w jego obrębie obowiązuje zakaz używania dronów, co w przypadku naszej parafii z uwagi na bliskość (sąsiedztwo) lotniska ma szczególne znaczenie – więcej informacji można uzyskać m.in. na portalu: swatdronow.pl , aby zapoznawszy się z tym, co na temat lotów dronów i zasad ich wyjkonywania mówi prawo polskie uniknąć problemów. Czytaj również: Urząd Lotnictwa Cywilnego
- Miejsce święte
Co więcej, trzeba wiedzieć także o tym, że teren otaczający kościół jest miejscem w którym nie tylko nie można, ale nawet nie wypada dokonywać określonych czynów. Również celebrans przwodniczący uroczystości sakramentalnych zaślubin ma obowiązek przerwać liturgię, a nawet ją zakończyć, gdy ktokolwiek i w jakikolwiek sposób jej przebieg w sposób rażący zakłóca.
Stąd w kościele i wokól niego jest tylko miejsce dla sacrum. Natomiast profanum noże być gościem weselnym w restauracji i/lub na sali balowej. Poza tym zasada „płacę i żądam” może dotyczyć usługi lub wynajętego pomieszczenia bądź terenu. Ale nie liturgii i miejsca w którym ona jest sprawowana.
Natomiast, ci którzy nawet tylko myślą o chwilowej – związanej z „ich”, jak sądzą uroczystością – desakralizacji kościoła winni zapoznać się, co na ten temat mówi rozdział: Miejsca święte / czytaj >>> / Kodeksu Prawa Kanonicznego.